Blog honi bukaera emateko, kirol desberdinez osatutako bideo laburtxo bat jartzen dut, imagina ikusgarri batzuk daudelarik bere barnean.

ERRUGBIA

Errugbia, gure inguruan azken urteotan zabaldu den kiroletako bat da. Begirada hutsez, astokiloen kirola dela dirudi, baina jokatzen dutenek diotenez, ez da horrela. Baditu bere atal astakiloak, baia orokorrean teknikan oinarrituriko kirol bat omen da. Kirol honi buruzko informazioa gehiago nahi izane gero, Wikipedian informazio nahiko sakona ageri da. Nire esperientziatik baliatuz, eskolan nengoenean, herriko errugbi taldeko jokalari bat etortzen zitzaigun azalpenak ematera eta joku horretara nola jokatzen zen erakustera. Jokalari horrek, plakajeak, paseak etab. egiten irakatsi zigun. Eta azkenik,kirolaren atal guztiak ezagutu ostean, gelakideon artean partidu batzuk jokatu genituen. Aipatu beharrekoa da, kirol honen legerik arraroena aurrerantza ezin pasatu izana da. Ikasleek ikasteko kirol interesgarria iruditzen zait, zerbait ezberdina delako, eta gehienetan umeei gustatzen zaie, batez ere mutilei. Gainera, kirol honen zalegoa handitzea ekar dezake praktika honek. Kirol honen bideotxo bat utziko dut:

ARTE MARTZIALAK

Borroka-arteak edo arte martzialak borrokako praktika eta tradizio kodetuen sistema zabalak dira, hainbat arrazoiz praktikatzen direnak: autodefentsa, lehiaketa, osasun fisikoa edo garapen fisiko eta espirituala. Terminoa Ekialdeko Asian sortutako hainbat borroka arteri lotuta ageri da askotan, baina jatorriz Europan erabili izan zen XVI. mendetik aurrera, bertan garatutako borroka sistemak izendatzeko. Terminoa latinetik dator (euskaraz "Marteren artea"), eta erromatarren gerra jainkoa zen Marteren omenezkoa da. Arte martzial batzuk tradizionaltzat hartzen dira eta etnia, kultura edo erlijio bati lotuta daude; beste batzuk elkarte edo pertsonaren batek sortutako sistema modernoak dira. Kirol hau, umeekin erabil daiteke, sarritan umeek, beraien denbora librean, arte matzialetako klaseak hartzera joaten baitira. Arazoa da, kontu handia izan behar dela, umeek elkar min egin baitezakete. Hona hemen, arte martzialen bideo batzuk:

Rallyak

Umeei beste kirol berri batera hurreratzeko aukera emateko rallyak aurkezten ditut. Horretarako, aktibitatek fisikoa alde batera utzi, eta gelan bideo batzuk erakutsiko liratekete. Ariketa hau, kirol ezberdin bat ezagutzeko izango da, edota agian, interesa sortzeko aukera bainoa ez da. Egokiena, gauzak nola funtzionatzen duten ikus dezaten, lasterketa batetako laburpen bat ikustea izango zen egokie. Horrela, lasterketan zehar gerta daitezkeen eta egin behar diren gauzetan konturatzeko aukera ematen du.
Horretarako, joan den asteburuan jokatu den Kataluniako Rally-aren erabiliko nuke. Lasterkete hau, txapelketako azkena izan da, eta Sebastien Loeb atera da munduko txapeldun. Bederatzi aldiz txapeldun izan ostean, rallyak uztea erabaki du.

Argazkiaren iturria: http://www.enocasioneshagoclick.com/2011/11/loeb-campeon-del-mundo-por-8-vez.html

Arraunketa

Uretako kirolekin jarraituz, euskal herrian interes handia sortzen duen kirol bat aurkeztuko dugu, arrauna. Arrauna, euskal herriaz aparte, galizia eta kantabrian ere indar handiko kirola da. Euskal herriko eta kantabriako taldeek liga batean parte hartzen dute eta galiziarren aldiz beste batean. Baina liga horietako onenetarikoak, denboraldi bukaeran, espainiako txapelketarako batzen dira, espainako txapelduna ateratzeko. Euskal herriko talde ospetsuena eta historia gehien duena, Orio da. Talde horri jarraituz, beste hainbat talde ere badaude. Gai hau, umeei aurkeztea erabilgarria izan daiteke, inguruko kultura ezagutu eta historia pixkat ikasteko, kirol hau, lanbide batetik sortua baita, zehazki, baleak harrapatzearena.

Azkenik, aipatu beharra dago, urteko estropadarik garrantzitsuena, kontxako estropada dela eta bertan espaina osoko talde onenak batzen dira. Eta azken txanpara, beti sailkatzen dira 7 talde onenak eta Donostiarra trainerua, Kontxako estropada donostian kokatzen baita.

Argazkiaren iturria: http://apanoi.blogspot.com.es/2009/01/rem-tarragona.html

IGERIKETA

Igeriketa, oso kirol interesgarria da. Kirol honek, konpetizio munduan, hainbat estilo ditu baina umeekin nahikoa da era zuzen batean igeri egiten irakastea edota soilik igeri egiten irakastea. Urteeak aurrera egin ahala, ikasleentzat oso erabilgarria izango da kirol hau, gorputzari mugimendua emateaz gain, lepoko minak gutxitzeko eta lepoa gogortzeko praktika oso ona baita.

Horrez gain, kirol honen praktika interesgarria suerta daiteke, eta umeei betiko gorputz hezkuntzaren errutinatik ateratzeko modu bat ere bai. Gainera, sarritan, igerilekuko arduraduna, aritzen da umeei igeri egiten irakasten. Hori dela eta, irakasleak laguntza gehigarri bat dauka, ume guztiak berak soilik aurrera eman behar dituen heinean.

Hortaz, kirol hau erabilgarria da eskolan, umeentzak dibertigarria eta gainera etorkizunerako erabilgarria suertatu zaie igeri egiten jakitea, eta irakasleak ez ditu hainbat arazo izango laguntzaile bat izango baitu inguruan.

Argazkiaren iturria: http://pekebebe.com/1429-beneficios-de-la-natacion-en-tus-hijos

Orrialde horretan, igeriketak umeengan izan ditzakeen abantailak aurki ditzakezu.

Atletismoa

Beste kirol famatu bat, atletismoa, umeekin egin daitekeena da. Atletismoa lasterketa, jauzi, jaurtiketa eta ibilketa proba jakin batzuk egitea dakarren kirol bat da. Modu antolatuan antzinako olinpiar jokoetatik egin izan du gizakiak. Kirol honi buruz, wikipedian informazio pila bat aurki daiteke. Umeekin esaterako, korrika egiteko lasterketan egin daitezke. Honela, beraien abiadura eta korrika egiteko era zuzendu daiteke. Beste alde batetik, irabazten ez dutenak, galtzen ere ikastea suposa dezake. Atletismoaren adibide bezala, joan den udako olinpiar jokoetako, 100 metroko lasterketaren bideoa duzue. Lasterketan honetan, podioko hiru tokiak, hiru jamaikarren osatu zituzten, beraien abiadura erakutsiz.

Kirol mota asko daude eta gaur kirol extremoen inguruan hitz egingo dugu. Umeei gelan azalduko geniekie bideoak erakutsiz, kirol guzti hauek ezagutu dezaten. Ondoren aurkezpen txiki bat jarriko dut, zeneitan, kirol hauetako batzuk agertzen dira nahiko ongi azaldurik. Arazo bakarra, gazteleraz dagoela da.

Trabajo deportes-extremos-1228942906458120-1 from aitorco

Beste hainbat kirol ere badaude, hor agertzen ez direnak. Kirol horietako asko, Redbull edari markak promozionatzen ditu. Horietako batzuk, ondorengo bideoetan agertuko dira:

Gauza desberdinak, erakusteko interesgarria iruditzen zait, umeen arreta lortzeko ere erabilgarria izan daiteke, batez ere mutilen arreta.

Taldeko jokua

Kirol finkoak alde bateraz utziz, noizean behin, umeak motibatzeko joko desberdinak egitea beharrezkoa da. Hori dela eta, taldeka eta beste taldekoak harrapatzean datzan joko bat gomendatuko nuke. Joku hau egiteko, hiru talde sortu beharko lirateke, ahal denik eta parekatuenak. Talde bakoitzari kolore bat emango diogu, esaterako, gorria, berdea eta urdina. Jokua futboleko zelai batean kokatuko genuke. Jokuaren eskema, ondorengoa litzateke:

Umeak, eskema horretan jarri ostean, geziek adierazten duten bezala, harrapatu beharko dira beraien artean. Jokalari batek, beste taldekide bat harrapatzean bere etxera eraman beharko du. Etxerako bidean ezingo da, harrapatua izan, ezta etxe barruan dagoelarik ere. Horrela jarraituko lukete, bi talde partaide gabe gelditu harte eta beste taldea partaideren batekin gelditu harte, irabarlea izango litzatekena. Joku hau, interesgarria iruditzen zait, ikasleen arteann "pikeak" sortu eta ahaleginak egingo baitituzte irabazteko.

ESKUBALOIA

Baloiarekin eta futbol zelai txikian jolastu daitekeen kirolekin jarraituz, eskubaloia daukagu. Eskubaloia, ez da hain kirol ezagun eta hedatua. Hori dela eta, kirol honetara hurbilpen bat egiteko, ondorengo aspektuak landu beharko lirateke lehenengo.
Lehenik eta behin, pixkat kokatzeko, jokuaren legean eta ezaugarriak azaldu beharko lirateke. Hori egin ostean, baloiarekin taldeka jarririk gutxi gorabehera nola mugitzen den azaldu behar zaie. Hori egin ostean, taldekatu eta partida jokatzen has daiteke. Futbolean esan dugun bezala, hemen ere talde lana sustatzen da berekoikeriaz jokatzen duenak ezingo baitu inoiz irabazi, bere taldeari soilik izorratuko dio. Eta azkenik, iskanbilarik sor ez dadin, argi utzi behar zaie debekatuta dagoela elkar jotzea, eta nahita min egiten doanak zigorra izango duela, kontzientziatu daitezen.

Eskubaloian jolasten ikasteko bi bideo txiki jartzen ditut, erabilgarriak izango direlakoa:

Hau ikusi ostean, kirol honetako pare bat puntu ezugutzen ditugu eta zuzenago jokatzen aukera handitzen digu.

FUTBOLA

Futbola, ikasleen artean gehien ezagutzen den kirola izango da zihurrenik. Hori dela eta, hainbat erraztazun ematen dizkigu umeekin praktikatzeko, ia azalpenik eman behar ez delako, denek ezagutzen baitituzte arauak. Gainera, kirol honekin, talde lana sustatzen da, talde osoaren laguntzarekin parte hartu behar baita. Eta gela osoak parte hartu dezake, inor baztertu gabe.

Bestalde, kirol honek, taldeen artean iskanbila sor dezake beraien artean dagoen "pikeen" ondorioz. Horrek, haserreak eta sarritan borrokak sortzen ditu. Hau gerta ez dadin, umeei argi eta garbi utzi behar zaie, kirol hau praktikatzerakoan joku garbia erabili behar dela. Hau garbi uzteko, agian beharrezkoa izango litzake, jokalari profesionalek izandako lesioak aipatzea eta agian, bideoren bat erakustea, zein arazo sor dezaketen ikus dezaten. Horretarako, ondoren bideoa gomendagarria izan daiteke:

Honekin, ikusiko lukete, min egiten joateak arazoak baino ez dituela sortzen.

Kirol hau lantzea, sarritan sari bezala erabil daiteke, ikasleek, batez ere mutilek, beti futbolean aritu nahi izaten dutelako

Azkenik, gehigarri moduan, ondorengo link-a utziko dut umeak txikitatik futbolerako praktika garatu dezaten landu beharreko ariketen laburpen txiki bat.
 Futbola ikasten txikitatik

Bestalde, gai hau erabil daiteke, txikiek ordenagailuen erabilerarekin beraien futbol izarrei buruz informazio aurkitzeko, eta honela, IKT-en erabilera sustatu eta lantzen hasteko. Esate baterako, momentu honetan dauden bi futbol jokalari onenenak, Leo Messi eta Cristiano Ronaldo.

ESKU PILOTA

Kirol guztien adibideak jarri, eta herri kirol baten adibidea jarri ostean, umeekin landu daitekeen eta gure inguruan famatua den kirol bati joko diogu, esku pilotari.

Kirol hau, frontoian burutzen da, aurreko horma, frontisa deritzona, eta ezkerreko hormarekin osatua dago. Gehienetan, atzeko horma ere izaten du errebotea deitzen zaiona. Esan beharra dago, kuadrotan banatzen dela, eta 4. kuadrotik sakea atera eta ezin daitekeela 7. kuadroa pasatu, beste huts egitetzat hartzen da. Hona hemen frontoi baten argazkia:

 Argazkiaren i:turria: http://www.unavarra.es/servicio/deportes/textos/instalaciones/fronton.htm

Beste frontoi mota batzuk ere badaude, baina ez dira hain erabiliak gure inguruan, gehiago erabiltzen dira iparraldean. Frontoi horiek, pixkat arraroak dira gureekin alderatuta eta trinkete izena dute. Nahiz eta, frontoi desberdinak izan jokua antzerakoa da. Frontoi hauen adibidea jartzeko ez dago gauza hoberik argazki bat jartzea baino denok argi ikus dezagun.

Argazkiaren iturria: http://www.elizondo-baztan.com/Espanol/Deporte/Depor%28e%29.html

Nahiz eta, joku hau gehienbat euskal herrian jokatu, Errioxa, Aragoin eta Gaztela Leonen ere jokatzen da. Horren seinale, Errioxatik hainbat pilotari ikusgarri atera dira, hala nola, Titin III.a.

Pilota kirol arautua da. Arau horien artean, batzuk sakeari erreparatzen diote eta beste batzuk aldiz jokuan ari diren uneari erreparatzen diote. Sakean, lehen aipatu bezala, 4tik atera eta 4. eta 7. kuadroen artean botatu behar duela diote. Tantuan zehar aldiz, pilotak frontoia mugatzen duen marren barruan jo behar du, bai horman eta baita botea ematen duenean ere. Eta azken legeetako bat, pilotak lurrean soilik bote bat eman dezakeela da.

Aipatu beharra dago, frontoi hauetan, ez dela soilik eskuz jokatzen. Zesta-puntara, palara, erremontera eta beste hainbat kiroletara jokatzen dela.

Kirola nolakoa den ikusi ostean, umeekin kirol hau nola praktikatu ikusiko dugu. Lege guztiak betetzeko launaka batu beharko lirakete umeak eta gainera serio jokatu beharra egongo litzateke. Hori dela eta, entretenigarriago bihurtu eta denek denen aurka jokatzeko aukera izan dezaten, "primietara" deitzen zaion erara jokatzea proposatzen dut. Hainbat ume batera jarriko ditugu frontoian, denak batera jokatzen. Bertan dagoen legea, tantoa galtzen duena kanporatzea da. Horrela, bi gelditu harte eta bietako batek primia irabazten du, zeinarekin hurrengo baten huts egiten duenean bizi hori erabil dezake kanporatua ez izateko.Final hori bukatzean, denak sartzen dira berriz jokora eta berriz bi geratu eta primia jokatu harte. Modu hau izango litzateke egokiena umeekin eskolan kirol hau praktikatzeko.

Kirola praktikatu ordez, aukera ematen digu, eskulan batzuk egin ahala guk geuk jolastu ahal izateko pilota bat sortzea. Hortaz, kirol honek aukera ematen digu bai jolasteko, bai esku lanak egiteko ere.

HARRI JASOTZEA

Hona hemen euskal herrian praktikatzen den herri kiroletako bat, harri jasotzea. Bertan Aimar Irigoien harri jasotzaile gipuzkoarra ageri zaigu ekinean. Ikusten den moduan, pisu horietako harriak jasotzeak esfortzu handia eskatzen du.

  Argazkiaren iturria:http://www.kronika.net/index.php?Sec=03&Cod=88&Act=05

Blog honi hasiera emateko, kirol guztien aipamena egitea beharrezkoa dela uste dut. Hori dela eta, kirolera hurbilketa bat egiteko, ondorengo dokumentuan kirolen adibideak agertuko dira:

Kirolak from hhescolapias